Çocuklarda Artikülasyon (Sesletim) Bozuklukları

Çocuklar Neden Bazı Sesleri Yanlış Söyler?

Bazı çocuklar konuşurken sesleri yanlış, eksik veya farklı söyleyebilirler.
Örneğin:
👉 “Kedi” yerine “tedi”,
👉 “Su” yerine “tu” demeleri gibi…

Bu durum artikülasyon bozukluğu olarak adlandırılır.
Artikülasyon, konuşma seslerinin dudak, dil, diş, damak ve çene gibi konuşma organlarının doğru kullanımıyla üretilmesidir.
Eğer bu organların kas kontrolü yeterince gelişmemişse ya da hareket koordinasyonu zayıfsa, bazı seslerin doğru çıkarılması güç olabilir.

👶 Ne Zaman Normal, Ne Zaman Müdahale Gerekir?

Her çocuğun konuşma gelişimi kendine özgüdür. Ancak genel olarak:

  • 4–5 yaşına kadar bazı ses hataları normal kabul edilir.
  • 5 yaşından sonra hâlâ bazı sesler yanlış söyleniyorsa, bir Dil ve Konuşma Terapisti tarafından değerlendirme yapılması önerilir.

Erken dönemde yapılan terapi, çocuğun sesleri doğru öğrenmesini kolaylaştırır ve ilerideki konuşma zorluklarını önler.

💬 Erken Müdahale Neden Önemlidir?

✔️ Seslerin doğru öğrenilmesini sağlar.
✔️ Konuşmanın anlaşılırlığını artırır.
✔️ Çocuğun özgüvenini destekler.
✔️ Sosyal ortamlarda iletişim becerilerini güçlendirir.

Erken fark edilen artikülasyon sorunları, kısa sürede doğru terapiyle düzeltilebilir.
Bu nedenle, çocuğunuzun konuşmasını dikkatle gözlemlemek çok önemlidir.

🧩 Evde Yapılabilecek Basit Artikülasyon Egzersizleri

Evde yapılacak küçük oyunlar bile konuşma kaslarını güçlendirmeye yardımcı olabilir.
İşte bazı örnekler:

  • 🪞 Ayna karşısı çalışmaları: Çocuk, sesleri söylerken ağzını izleyebilir. Örneğin “pa-pe-pi-po-pu” gibi.
  • 🎈 Balon üfleme: Nefes kontrolü ve dudak kaslarını güçlendirir.
  • 🐸 Dil oyunları: Dili dışarı çıkarma, sağa sola oynatma, damağa değdirme gibi egzersizler.
  • 🎵 Ses taklitleri: Hayvan seslerini veya çevre seslerini taklit etme (örneğin “muu”, “vıııı”, “şşşş”).
  • 📚 Hece tekrarları: “ra-re-ri-ro-ru”, “sa-se-si-so-su” gibi dizilerle ses çalışmaları.

Bu egzersizler profesyonel terapinin yerini tutmaz, ancak destekleyici çalışmalardır.

📘 Hangi Sesler Hangi Yaşta Kazanılır?

Her sesin doğru çıkarılma yaşı farklıdır.
Aşağıda genel bir tablo görebilirsiniz 👇

SesOrtalama Kazanılma Yaşı
p, b, m2–3 yaş
t, d, n2,5–3 yaş
k, g3–3,5 yaş
f, v3,5–4 yaş
s, z, ş, ç, j4–5 yaş
r5–6 yaş

Eğer bu yaş aralıkları geçildiği halde ses hâlâ doğru çıkarılamıyorsa, bir uzmandan destek almak gerekir.

🗓️ Dil ve Konuşma Terapisi Süreci Nasıl İşler?

  1. Değerlendirme:
    Uzman, çocuğun konuşma seslerini, dil hareketlerini ve nefes kontrolünü değerlendirir.
  2. Bireysel Terapi Planı:
    Her çocuğun ihtiyacına göre kişiselleştirilmiş bir program hazırlanır.
  3. Egzersiz ve Oyunlar:
    Terapi sırasında çocuk için eğlenceli, motive edici oyunlar ve çalışmalar yapılır.
  4. Ebeveyn Eğitimi:
    Aileye, evde nasıl destek olunacağı anlatılır.
  5. Takip ve Gelişim:
    Belirli aralıklarla gelişim izlenir ve gerekirse yeni hedefler belirlenir.

💬 Ne Zaman Uzman Desteği Almalısınız?

  • Çocuğunuz bazı sesleri hiç çıkaramıyorsa,
  • Konuşması çevresindekiler tarafından anlaşılmıyorsa,
  • Yaşıtlarına göre belirgin konuşma farkı varsa,
  • Konuşurken nefes, dudak ya da dil hareketlerinde zorlanma görülüyorsa…

Bir Dil ve Konuşma Terapistine başvurmanız önerilir.

📞 Daha Fazla Bilgi Alın

Çocuğunuzun konuşma gelişimi hakkında sorularınız varsa, bize ulaşabilirsiniz.
Erken fark etmek, doğru yönlendirme ve sabırlı çalışma en etkili yoldur. 🌿

📍 Bahçelievler 9027. Sk. No:13 46100 Dulkadiroğlu/Kahramanmaraş
📱 0538 624 63 97 – 0537 666 00 77